تحصیل در دانشگاه‌های ترکیه در سال‌های اخیر به یکی از گزینه‌های پرطرفدار میان دانشجویان بین‌المللی تبدیل شده است. وجود دانشگاه‌هایی با رتبه‌های علمی معتبر، شهریه‌های مقرون‌به‌صرفه، امکانات آموزشی پیشرفته و موقعیت جغرافیایی استراتژیک، ترکیه را به مقصدی محبوب برای ادامه تحصیل تبدیل کرده است.
یکی از مهم‌ترین تصمیمات تحصیلی که دانشجویان ممکن است بگیرند، درخواست برای انتقالی به دانشگاه‌های دیگر است. اگر شما هم به‌دنبال انتقالی به دانشگاه‌های ترکیه هستید، باید با شرایط و مراحل انتقالی در دانشگاه‌های ترکیه آشنا شوید. این فرآیند برای دانشجویان بین‌المللی و داخلی فرصت خوبی است تا تحصیل در یکی از دانشگاه‌های معتبر ترکیه را تجربه کنند. در این مقاله، به بررسی دقیق این شرایط، مراحل مختلف و مدارک مورد نیاز برای درخواست انتقالی خواهیم پرداخت تا شما با اطلاعات کامل و دقیق وارد این فرآیند شوید.
افزایش چشمگیر تعداد این متقاضیان باعث شده است که موضوع انتقالی در دانشگاه‌های ترکیه به یک دغدغه مهم تبدیل شود؛ چه برای کسانی که از خارج از کشور قصد ورود به سیستم آموزش عالی ترکیه را دارند و چه برای آن‌هایی که در پی انتقال بین دانشگاه‌های داخلی هستند. در این مقاله به بررسی کامل شرایط، مراحل، مدارک لازم و نکات مهم برای انتقالی گرفتن در ترکیه می‌پردازیم.
چه کسانی می‌توانند انتقالی بگیرند؟
فرآیند انتقالی در دانشگاه‌های ترکیه برای دو گروه اصلی از دانشجویان تعریف شده است:
✅ ۱. دانشجویان بین‌المللی که در کشور دیگری تحصیل می‌کنند
این گروه شامل دانشجویانی است که در حال حاضر در یکی از دانشگاه‌های خارج از ترکیه مشغول به تحصیل هستند و تمایل دارند ادامه تحصیل خود را در یکی از دانشگاه‌های ترکیه انجام دهند. معمولاً این افراد به دلایلی مانند سطح علمی بالاتر، زبان آموزش، هزینه مناسب‌تر یا نزدیکی فرهنگی تصمیم به تغییر کشور محل تحصیل می‌گیرند.
برای این دانشجویان، دانشگاه‌های ترکیه درخواست انتقال را با بررسی موارد زیر می‌پذیرند:
اعتبار دانشگاه محل تحصیل فعلی (ترجیحاً مورد تأیید YÖK یا وزارت علوم ترکیه باشد)
گذراندن حداقل تعداد مشخصی از واحدهای درسی (مثلاً یک یا دو ترم کامل)
ارائه ریزنمرات، توصیه‌نامه و برنامه درسی (Syllabus) دروس گذرانده‌شده
داشتن معدل قابل قبول (بسته به دانشگاه ممکن است شرط معدل وجود داشته باشد)
این نوع انتقال معمولاً «افقی» محسوب می‌شود و پذیرش آن بستگی به ظرفیت، شرایط دانشگاه مقصد، و تطابق رشته و دروس دارد.
✅ ۲. دانشجویانی که در یکی از دانشگاه‌های ترکیه مشغول تحصیل‌اند
دسته دوم دانشجویانی هستند که در یکی از دانشگاه‌های ترکیه (چه خصوصی، چه دولتی) تحصیل می‌کنند و به دلایلی مانند شرایط بهتر آموزشی، انتقال به شهر دیگر، یا تغییر رشته، درخواست انتقالی به دانشگاه دیگری را دارند.
انواع انتقال برای این دانشجویان معمولاً در دو قالب اصلی انجام می‌شود:
انتقال افقی (Yatay Geçiş): تغییر دانشگاه بدون تغییر مقطع تحصیلی، معمولاً بین دانشگاه‌های با رشته یا سطح مشابه
انتقال عمودی (Dikey Geçiş): مربوط به افرادی است که از مقطع کاردانی قصد دارند به مقطع کارشناسی وارد شوند (این مورد خارج از بحث انتقال کلاسیک است و معمولاً با آزمون DGS انجام می‌شود)
برای انتقال داخلی معمولاً این شرایط در نظر گرفته می‌شود:
گذراندن حداقل یک ترم تحصیلی در دانشگاه مبدأ
نداشتن سابقه انضباطی
شرط معدل (مثلاً معدل بالای ۲.۵ از ۴ یا معادل آن)
داشتن ظرفیت خالی در دانشگاه مقصد
هر دانشگاه ممکن است شرایط خاصی برای انتقال تعیین کند، بنابراین مطالعه دقیق وبسایت دانشگاه مورد نظر و تماس با بخش امور بین‌الملل یا دانشجویی بسیار مهم است.
مراحل انتقالی گرفتن از دانشگاه خارجی به دانشگاه ترکیه
اگر دانشجویی هستید که در یکی از دانشگاه‌های خارج از ترکیه تحصیل می‌کنید و قصد دارید ادامه تحصیل خود را در یکی از دانشگاه‌های ترکیه ادامه دهید، باید مراحل مشخصی را برای دریافت انتقالی تحصیلی طی کنید. هرچند ممکن است جزئیات در هر دانشگاه کمی متفاوت باشد، اما مراحل اصلی به شرح زیر هستند:
📝 ۱. ترجمه رسمی مدارک و ریزنمرات
در اولین گام، باید کلیه مدارک تحصیلی‌تان مانند:
ریزنمرات (Transcript)
گواهی اشتغال به تحصیل
مدرک دیپلم یا پیش‌دانشگاهی (در صورت نیاز)
را به صورت رسمی به زبان ترکی یا انگلیسی ترجمه کرده و سپس آن‌ها را مهر تأیید رسمی (Noter یا سفارت ترکیه) بزنید.
بدون ترجمه رسمی و مهر تأیید، مدارک شما از سوی دانشگاه‌های ترکیه بررسی نخواهند شد.
📚 ۲. ارائه سیلابس (Syllabus) دروس گذرانده‌شده
بسیاری از دانشگاه‌های ترکیه برای بررسی تطابق دروس، از شما می‌خواهند Syllabus یا شرح دقیق محتوای دروسی را که در دانشگاه قبلی گذرانده‌اید، ارائه دهید.
اطلاعات مهمی که باید در سیلابس هر درس باشد:
نام درس
تعداد واحد یا ساعت درسی
محتوای آموزشی
منابع استفاده‌شده
اهداف و نتایج یادگیری
این اطلاعات به کمیته آموزشی دانشگاه کمک می‌کند تصمیم بگیرد که کدام دروس شما معادل‌سازی می‌شوند و نیاز به گذراندن مجدد ندارند.
📄 ۳. تکمیل فرم‌های انتقالی دانشگاه مقصد
اکنون باید درخواست رسمی انتقالی خود را به دانشگاه مورد نظر در ترکیه ارسال کنید. این مرحله شامل:
پر کردن فرم‌های انتقالی (قابل دانلود از سایت دانشگاه)
ضمیمه‌کردن مدارک لازم (ترجمه‌ها، سیلابس‌ها، انگیزه‌نامه و …)
ارسال مدارک از طریق پست یا سامانه‌های آنلاین در بازه زمانی مشخص (معمولاً ترم تابستان)
حتماً به ددلاین‌ها توجه داشته باشید؛ در بیشتر موارد فقط یک بار در سال (معمولاً تابستان) امکان ارائه درخواست وجود دارد.
✅ ۴. گرفتن تأییدیه از YÖK در برخی موارد خاص
اگر دانشگاه مبدأ شما در لیست دانشگاه‌های مورد تأیید شورای آموزش عالی ترکیه (YÖK) نباشد، ممکن است نیاز باشد که درخواست بررسی و تأییدیه از YÖK دریافت کنید.
این تأییدیه نشان می‌دهد که مدرک و واحدهای گذرانده‌شده شما از نظر سیستم آموزشی ترکیه معتبر هستند.
فرایند تأیید ممکن است چند هفته طول بکشد، پس زودتر اقدام کنید.
برخی دانشگاه‌های ترکیه ممکن است بدون تأیید YÖK نیز بررسی انجام دهند، ولی در نهایت برای معادل‌سازی دروس یا ادامه تحصیل به این تأییدیه نیاز خواهد بود.
مراحل انتقالی گرفتن بین دانشگاه‌های داخل ترکیه
اگر دانشجویی هستید که در یکی از دانشگاه‌های ترکیه (چه دولتی و چه خصوصی) مشغول تحصیل هستید و به هر دلیلی تمایل دارید به دانشگاه دیگری منتقل شوید، باید با مراحل مشخص و زمان‌بندی‌شده‌ای اقدام کنید. این فرآیند، تحت عنوان Yatay Geçiş یا همان انتقال افقی شناخته می‌شود.
🔄 تفاوت بین انتقال داخلی و انتقال بین‌المللی
انتقال داخلی بین دانشگاه‌های مختلف در خود ترکیه انجام می‌شود و معمولاً آسان‌تر، سریع‌تر و با مدارک کمتری قابل انجام است.
انتقال بین‌المللی شامل انتقال از خارج ترکیه به دانشگاه‌های این کشور است که نیاز به مدارک بیشتر و بررسی‌های دقیق‌تری دارد.
انتقال داخلی معمولاً مشمول دانشجویانی است که از یک دانشگاه ترکیه‌ای به دانشگاه دیگر (با همان رشته یا رشته نزدیک) تغییر مکان می‌دهند.
🗓️ زمان‌های مشخص برای درخواست انتقال
اکثر دانشگاه‌های ترکیه در یک بازه مشخص در سال (معمولاً تابستان) درخواست‌های انتقال را می‌پذیرند. این بازه معمولاً در ماه ژوئیه تا اوت (تیر تا مرداد) برگزار می‌شود و تاریخ دقیق آن توسط خود دانشگاه اعلام می‌شود.
برخی دانشگاه‌ها در ترم زمستان نیز امکان انتقال دارند، اما معمولاً ظرفیت‌ها محدود است.
📑 مدارک لازم برای انتقال داخلی
مدارک عمومی مورد نیاز برای ارائه درخواست انتقال عبارت‌اند از:
فرم درخواست انتقالی (از وبسایت دانشگاه مقصد قابل دریافت است)
ریز نمرات رسمی (Transcript) با مهر و امضای دانشگاه مبدأ
گواهی وضعیت دانشجویی (Öğrenci Belgesi)
کارنامه آزمون ورودی اولیه (YKS یا آزمون بین‌المللی معادل آن)
توصیف دروس (ders içeriği یا syllabus) جهت بررسی معادل‌سازی دروس
مدرک زبان (در صورت نیاز) در صورتی که زبان آموزش در دانشگاه مقصد با دانشگاه مبدأ متفاوت باشد
🧭 نحوه اقدام و فرآیند بررسی
مطالعه شرایط دانشگاه مقصد (هر دانشگاه ممکن است محدودیت‌هایی خاص داشته باشد مثل شرط معدل، ظرفیت، رتبه آزمون و غیره)
تکمیل مدارک و ارسال درخواست از طریق سیستم آنلاین یا حضوری (بسته به سیاست دانشگاه)
بررسی مدارک توسط کمیته انتقالی در دانشگاه مقصد (در مدت ۲ تا ۴ هفته)
اعلام نتیجه پذیرش یا رد درخواست از سوی دانشگاه
ثبت‌نام نهایی در دانشگاه جدید در صورت پذیرش
توجه داشته باشید که پذیرش نهایی به وجود ظرفیت خالی در رشته مورد نظر و تطابق دروس بستگی دارد.
نکات مهم و مشکلات رایج در فرآیند انتقالی
اگرچه گرفتن انتقالی به دانشگاهی دیگر در ترکیه ممکن است فرصت مناسبی برای ارتقاء سطح تحصیلی یا بهبود شرایط شخصی باشد، اما این فرآیند بدون چالش نیست. در ادامه به مهم‌ترین نکات و مشکلات رایج که متقاضیان انتقالی ممکن است با آن روبه‌رو شوند اشاره می‌کنیم:
⚠️ ۱. امکان عدم تطابق دروس
یکی از شایع‌ترین مشکلات در فرآیند انتقالی، عدم تطابق کامل دروس دانشگاه مبدأ با دانشگاه مقصد است. اگر تعداد زیادی از دروس گذرانده‌شده در دانشگاه قبلی، با ساختار درسی دانشگاه جدید تفاوت داشته باشند، ممکن است:
مجبور شوید برخی دروس را مجدد بگذرانید
واحدهای شما به رسمیت شناخته نشوند
طول مدت تحصیل شما افزایش پیدا کند
توصیه می‌شود قبل از ارسال درخواست، Syllabus دقیق دروس خود را آماده کرده و با دفتر آموزش دانشگاه مقصد هماهنگ کنید.
🚫 ۲. رد شدن درخواست به دلیل پر بودن ظرفیت
پذیرش در رشته‌های پرطرفدار و دانشگاه‌های مطرح، معمولاً با محدودیت ظرفیت همراه است. حتی اگر شرایط علمی خوبی داشته باشید، در صورتی که ظرفیت دانشگاه پر باشد، ممکن است درخواست شما پذیرفته نشود.
برخی دانشگاه‌ها تنها تعداد محدودی از دانشجویان انتقالی را در هر ترم می‌پذیرند، بنابراین اقدام در زمان مناسب و زودتر از ددلاین اهمیت زیادی دارد.
🧾 ۳. قوانین خاص هر دانشگاه
هر دانشگاه در ترکیه ممکن است شرایط و مقررات خاص خود را برای پذیرش انتقالی داشته باشد. این تفاوت‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
شرط معدل حداقلی (مثلاً ۲.۵ از ۴ یا معادل آن)
شرط رتبه در آزمون ورودی (YKS یا SAT)
پذیرش فقط از دانشگاه‌های معتبر و هم‌سطح
مدارک خاص مانند انگیزه‌نامه، توصیه‌نامه یا مدرک زبان
مطالعه دقیق وبسایت رسمی دانشگاه مقصد و تماس با بخش امور بین‌الملل یا آموزش برای دریافت جزئیات ضروری است.
در مجموع، فرآیند انتقالی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، آماده‌سازی مدارک و بررسی شرایط دانشگاه‌ها به صورت فردی است. دانشجویانی که با آگاهی اقدام می‌کنند، شانس بیشتری برای پذیرش موفق دارند.
✅ به‌عنوان نمونه، دانشگاه خصوصی آیدین استانبول که مورد تأیید وزارت بهداشت ایران نیز هست، در سال تحصیلی ۲۰۲۵ اعلام کرده که امکان پذیرش دانشجوی انتقالی در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و سایر رشته‌ها را دارد.
شهریه‌های این دانشگاه برای دانشجویان انتقالی به‌صورت پیش‌پرداخت یا اقساطی اعلام شده و فرصت خوبی برای متقاضیان انتقالی از دانشگاه‌های داخلی ترکیه یا خارج از کشور محسوب می‌شود.
📢 اطلاعیه ویژه برای متقاضیان انتقالی – دانشگاه آیدین استانبول (Istanbul Aydın University)
دانشگاه آیدین که یکی از دانشگاه‌های مورد تأیید وزارت بهداشت ایران است، برای سال تحصیلی ۲۰۲۵ پذیرای دانشجویان انتقالی در رشته‌های زیر میباشد:
| رشته | پیش‌پرداخت | شهریه اقساطی |
|---|---|---|
| پزشکی (ترکی/انگلیسی) | 18,000 دلار | 20,000 دلار |
| دندانپزشکی (ترکی/انگلیسی) | 18,000 دلار | 20,000 دلار |
| داروسازی | 5,000 دلار | 6,000 دلار |
| حقوق | 4,000 دلار | 4,500 دلار |
| سایر رشته‌های کارشناسی | 4,000 دلار | 4,500 دلار |
| رشته‌های کاردانی | 2,500 دلار | 3,000 دلار |
🎓 ما می‌توانیم صفر تا صد امور انتقالی به دانشگاه آیدین استانبول را برای شما انجام دهیم. جهت دریافت مشاوره تخصصی و بررسی شرایط، با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول (FAQ)
در این بخش به برخی از سوالات پرتکرار درباره فرآیند انتقالی در دانشگاه‌های ترکیه پاسخ می‌دهیم:
❓ آیا می‌توان از دانشگاه‌های بدون آزمون به دانشگاه‌های دولتی ترکیه انتقالی گرفت؟
بله، در برخی موارد ممکن است چنین انتقالی ممکن باشد، اما:
باید رتبه یا نمره قبولی آزمون YKS یا معادل بین‌المللی (مثل SAT) ارائه شود
دانشگاه دولتی مقصد معمولاً شرایط سخت‌گیرانه‌تری دارد و ممکن است دانشجویان را فقط از دانشگاه‌هایی با سطح علمی مشابه بپذیرد
تطابق دروس و ظرفیت نیز در پذیرش نقش مهمی دارد
بنابراین اگر از دانشگاهی بدون آزمون وارد شده‌اید، قبل از درخواست، شرایط خاص دانشگاه دولتی مقصد را با دقت بررسی کنید.
⏱ چقدر زمان می‌برد تا نتیجه مشخص شود؟
مدت زمان بررسی درخواست انتقالی معمولاً بین ۲ تا ۶ هفته طول می‌کشد. این بازه بستگی به:
دانشگاه مقصد
تعداد درخواست‌ها
زمان ارسال مدارک (هرچه زودتر ارسال کنید، بهتر)
دانشگاه‌ها نتیجه را از طریق وبسایت رسمی یا ایمیل به اطلاع متقاضیان می‌رسانند.
🛂 آیا ویزای تحصیلی نیاز به تغییر دارد؟
اگر فقط از یک دانشگاه ترکیه‌ای به دانشگاه دیگر داخل ترکیه منتقل می‌شوید، معمولاً نیازی به اخذ ویزای جدید نیست. اما باید:
پس از ثبت‌نام در دانشگاه جدید، اطلاعات اقامت (Ikamet) خود را در اداره مهاجرت به‌روز کنید
اگر از خارج از ترکیه وارد می‌شوید (انتقال بین‌المللی)، باید ویزا یا اجازه اقامت تحصیلی جدید برای دانشگاه مقصد دریافت نمایید
جمع‌بندی و پیشنهاد مشاوره
فرآیند انتقالی در دانشگاه‌های ترکیه فرصتی مناسب برای ادامه تحصیل در شرایط بهتر است؛ چه از نظر علمی و چه از نظر شخصی. اما این مسیر نیازمند آگاهی کامل از:
قوانین و مراحل رسمی هر دانشگاه
زمان‌بندی‌های دقیق برای ارسال درخواست
مدارک ضروری مانند ریزنمرات، syllabus و فرم‌های رسمی
از آن‌جا که شرایط انتقال در هر دانشگاه ممکن است متفاوت باشد، اکیداً توصیه می‌کنیم:
✅ قبل از اقدام، سایت رسمی دانشگاه مقصد را با دقت مطالعه کرده و با دفتر امور دانشجویان بین‌الملل تماس بگیرید
✅ در صورت نیاز، از مشاورین تحصیلی متخصص در حوزه تحصیل در ترکیه کمک بگیرید تا از اتلاف زمان و هزینه جلوگیری شود و شانس پذیرش شما افزایش یابد.
شرکت مهام کاوان دانش با برند 